مقدمه

سرزمین ایران جایگاه دانشمندان و هنرمندانی است که به زیبایی و عرفان اعتقاد دارند و زیبایی های دنیا را به ورت رمز گونه بیان می نمایند .

خردمندان و هنرمندان ایرانی مفاهیم مختلفی چون پرستش و عشق ورزی را در نقوشی به نام گل و مرغ نشان دادند، که نام آن ها قبل از آنکه در نگارگری ایرانتجلیکند، در عرفان و ادبیات ایران وجود داشته است . سخنان بسیاری از حکیمان و شعرای ایرانی در باب نقوش گل و مرغ و راز و رمز این نقوش وجود دارد و اینکه هر کدام از گلها دارای زبان و مفاهیم خاص خود هستندوهمین طور وجود پرندگان که هر کدام دارای مفاهیم خاصی هستند.استفاده از پرندگانی چون بلبل به جای طوطی یا طاووس ( مظهر زیبایی ) در هنر گل و مرغ را باید در طول تاریخ عرفان و ادبیات ایران جستجو کرد .

در روند پیدایش نگار گری،همیشه پرنده و مرغ در پیوند با بوته و گیاه و گل به قلمرو نگاره ها راه یافتهاست،ما را بر می انگیزاند تا همواره نشانه های برجسته تر دگرگونی در نگاره های پرنده و مرغ را در دوره هایی جست و جو کنیم که در نگار گری آن دوره شیوه ی کشیدن و رنگ آمیزی گیاهان و گل ها جلوه های بیش تر و پیچیده تری پیدا کردهاست . هم نشینی پرندگان با گیاهان و بوته ها و گل ها هنگامی آغاز می شود که گیاهان از کشیده شدن در الگوهای هندسی طرح ها و نگاره ها دور شدند . گیاهان و گل ها با بافتی حلقه ای و پر خم و دورها و ریشه ها ی در هم پیچیده و دایره واری که دارند هماهنگی های هندسی را به سادگی می پذیرد .

اما پرندگان این گونه نیستند و حالت های گوناگون شان،به همراه نرمی و نازکی اندام ها و پرها به سادگی در الگوهای دنبالهدار هندسی نمی نشینند .

پیدایش نقاشی گل و مرغ به دوره صفویه مربوط می شود و در آغاز این نقاشی به کمک هنر لاکی روغنی برای جلد قرآن و قلمدان و بعد ها برای قاب آیینه و جعبه ها و صندوقچه هم به کار می رفت . طرح زیبای گل و مرغ در گذشته جز یی از هنر تشعیر و نگارگری سنتی به حساب می آمد ولی هم اکنون در زمره هنری متمایز در آمده است و هنرمندان صرفا ، در این زمینه به مهارت دست پیدا می کنند و در واقع هنرشان گل و مرغ سازی است .

طرح گل و مرغ از گل ها و شاخسار های زیبا و ظریف ورنگارنگ و پرندگان خوش ترکیب که به تناسب و حسب قاعده بر شاخساران نشانده می شوند ، تشکیل شده است.

-۱-بیان مسئله

گل ومرغ یکی ازهنرهای باهویت ایرانی ، درحوزه نگارگری اسلامی است.شناسایی ویژگی های گل ومرغ هم به عنوان هنرمستقل وهم هنری که کاربرددارد مورد بررسی قرارمی گیرد.برای شناخت عمیق این هنرزیبای ایرانی بهتراست نمونه هایی که دردوره های مختلف تاریخ نگارگری ایران ظهورکرده موردشناسایی قرارگیردتامعلوم شودچندگروه وباچنددیدگاه این هنربه پیدایی آمده است.درنگاهی اجمالی به سیرتحول گل ومرغ درتاریخ نگارگری اسلامی ایران،مشاهده می شودکه گونه های مختلفی وجودداردکه می بایست به دقت موردشناسایی قرارگرفته وباتوجه به ویژگی های هریک ازآنهاطبقه بندی شود.می توان،به ریشه های پیدایش گل ومرغ واهداف پیدایش ان توجه کردوارتباط آن راباادبیات وفرهنگ ایرانی موردشناسایی قرارداد.یکی ازمعضلات چنین تحقیقی،کمبودمنابع مکتوب وتحقیقات انجام شده دراین زمینه است.بهمین جهت،دراین پایان نامه سعی خواهدشدتا،برای جبران.کمبودمنابع تحقیق به مصاحبه بااستادان وهمچنین مشاهده آثارباقیمانده درشکل های گوناگون وتدوین شاخصه های آنهابه گونه شناسی وطبقه بندی گل ومرغ درادوارمختلف تاریخ نگارگری اسلامی ایران پرداخته شود.منظورازگونه شناسی(TYPOLOGY)گل ومرغ، همان شیوه های گوناگون گل ومرغوطبقه بندی آن می باشد.

1-2-روش تحقیق،جامعه آماری

این تحقیق یک تحقیق به روش توصیفی است.جامعه آماری شامل کلیه محتویات مرتبط باموضوع میباشد،که ازمنابع مکتوب ومقالات موجوددرکتابخانه هاوسایت های موجوداستفاده شده است.درقسمت هایی به صورت جمع آوری تمامی تصاویرازاستادکاران وبررسی نوع کارهریک به صورت میدانی صورت گرفته است.

1-3- اهداف تحقیق

١-شناخت وآشنایی باگونه های مختلف گل ومرغ درهردوره مورد بررسی است.

۲-روش خاص هرمجموعه ازنگاره های گل ومرغ شناسایی خواهدشد.

٣-چگونگی رنگ بندی درگونه های مختلف گل ومرغ بررسی می شود.

۴-انواع تزیینات گل ومرغ دروسایل کاربردی  مدنظراست.

۵-بررسی گل ومرغ های معاصروهمچنین کاربرد آن درحال حاضرتحقیق می شود.

۶-کمک به فرهنگ گل ومرغ وارتباط باادبیات غنی ایرانی مورد نظراست.

1-4- سوالات تحقیق

سوالات مطرح شده دررساله حاضربه این شرح است:

١-ویژکی های هرمجموعه ازگل ومرغ، دردوره های مختلف چیست؟

۲-آیانگاره های گل ومرغ رامیتوان به گونه های مختلف تقسیم کرد؟

1-5- فرضیات تحقیق

فرضیات مطرح شده دررساله به این شرح است:

١-به نظرمی رسدنقاشی گل ومرغ دارای تنوع وگونه های مختلفی دردوره های مختلف بوده است.

۲-ممکن است بتوان درنمونه کارهای اساتیدمختلف شیوه های متنوع ومختلفی رایافت کرد.

٣-به نظرمیرسد گل ومرغ کاران حاضرتحولی رانسبت به اساتیدگذشته درکارهای خودایجادکرده اند.

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید

لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       

:: بازدید از این مطلب : 634